Period: 9th-11th
Source:
Electronic version prepared by Andreas Giger E, Elisabeth Honn C, and Thomas J. Mathiesen A for the Thesaurus Musicarum Latinarum, 1997.
[238]MENSURA MONOCORDI
In monocordo, quod dicitur Fortunatiani, illa mensura tenenda est, ut in principio totius spatii ponatur protus gravis cum hac nota [signum]. Deinde tota regula in novem dividatur, et illa parte nona detracta ibidem ponatur deuterus gravis cum hac nota [signum]. Ab eodem loco usque in finem sumatur tercia pars, in quo loco ponatur deuterus finalis ad hunc modum [signum]. Quo spatio in octo diviso et octava adiecta parte fit tonus ibique signatur protus finalis ita [signum]. Eodem iterum spatio in octo diviso erit alter tonus, qui dicitur tetrardus gravis ita [signum]. Nihilominus exinde octava parte sumpta priorique loco addita, cadit continuus tercius tonus, qui dicitur tritus gravis ita [signum]. Inter quem et illum deuterum, qui primus est factus, ultro se fert semitonium non propria qualibet regula factum, sed communi aliarum dimensionum ratione inventum. Incipiatur iterum a deutero finali, et quod residuum est monocordi inmensurati dividatur in tria. Tertia parte reperta signetur deuterus superiorum cum tali figura [signum] proportione toni effectus. Hoc per octo diviso et octava per epogdoum adiuncta erit protus superiorum tali caractere formatus [signum]. Iterumque ab hoc octo partibus sumptis et octava parte addita tetrardus finalis hic [signum]. Illi quoque octava sua parte superposita tritus erit finalis iste [signum]. Inter quem et deuterum finalium denuo se ingerit sua sponte semitonium. Expensis igitur duobus tetracordis . . .